Regelmatig worden wij gevraagd om jongeren te betrekken bij innovatie binnen overheidsorganisaties. We organiseren designathons, hackathons en langere innovatie processen. Waarbij co-creatie het leidende principe is. Jongeren, bij voorkeur samen met professionals, werken aan een innovatief vraagstuk onder begeleiding van ons en onze methodes. Wij en ons jongerennetwerk vinden het ontzettend leuk. Maar waarom zou je als organisatie jongeren betrekken bij innovatie? Waarom werkt het?

1. Leren samenwerken en gebruik maken van kwaliteiten

Bij veel overheidsorganisaties waar ik binnenkom heerst een ‘eilandjescultuur’. Hiermee bedoel ik dat onderwerpen verdeeld zijn over verschillende teams. Zo kan het zijn dat ik in een organisatie meerdere teams tegenkom die op het onderwerp ‘jongeren’ werken, maar ze werken zelden samen (natuurlijk gebeurt het in sommige organisaties ook wel *schouderklopje voor jullie*). Ieder lijkt zijn eigen eilandje te hebben en lijkt het belangrijk te vinden om daar dan ook credits mee te behalen. Iets wat veel jongeren niet begrijpen, omdat zij geloven dat het eindresultaat altijd voorop staat. Het probleem oplossen is belangrijker, niet wie het meeste gedaan heeft of het meeste weet.

Soms werken wij met een prijs voor het winnende team tijdens een hackathon. Dus je zou denken dat er dan veel concurrentie onderling ontstaat. Het tegenovergestelde gebeurt. Als een team tegen problemen aanloopt, bijvoorbeeld tijdens het programmeren, dan is er altijd een programmeur uit een ander team die bereid is om te helpen. Het gaat namelijk om het delen van je kwaliteiten ‘for the greater good’. Het eindresultaat, het oplossen van het probleem, is belangrijker dan je eigen gewin.

2. Anders denken, maar vooral anders doen

Als we een hackathon of designathon organiseren dan moet ik het eerste uur altijd een beetje grinniken. Jongeren beginnen eerst met het klaarzetten van hun spullen. Zorgen dat hun computer en andere devices verbinding hebben met internet, het formeren van een ideale werkplek en het verzamelen van versnaperingen. Daarna beginnen ze driftig, maar kort, aan een conceptingproces. Vaak gaat dit nog op papier, iets wat ze gemeen hebben met professionals. Na een uurtje of maximaal 2 is het tijd om aan de slag te gaan. Het concept wordt niet in detail uitgewerkt of in een document gezet. Het wordt tijd om het concept te gaan uitwerken. In sommige hackathons betekent dat schetsen of zelfs een prototype ontwikkelen.

Het grootste verschil met innovatie in overheidsorganisaties is dat het proces veel sneller gaat. Het duurt geen weken om tot concepten te komen, die eerst in detail uitgewerkt moeten worden en dan pas gerealiseerd kunnen worden. We komen het zo vaak tegen dat iets vanuit innovatie ontwikkeld wordt en pas 2-3 jaar laten gerealiseerd worden. Dat kan echt niet meer in deze tijd.

Jongeren gaan uit van doorontwikkelen onderweg en niet van het vooraf perfect willen hebben. Een mooi voorbeeld zijn de winnaars van de Sprout ‘Verkiezing van de jonge ondernemer van het jaar’. Het zijn twee jonge jongens (18 en 19) die besluiten om op Snapchat iets baanbrekends te gaan doen, iets wat niemand nog doet. Ze zijn klein begonnen, ontwikkelen in de komende jaren door en de kans is groot dat ze daarna heel groot worden. Ze hebben niet geprobeerd om het idee perfect te krijgen, ze zijn gewoon begonnen.

3. Functie, rang en rol loslaten

Bij jongeren gaat het niet om je rol, rang, functie of functiejaren. In overheidsorganisaties zien we soms nog een sterke hiërarchie. Bij jongeren zijn teams altijd plat. Het gaat er om wie je bent en wat je kunt bijdragen en niet wat je behaald hebt in het verleden. Het heeft in de ogen van jongeren geen nut om hieraan vast te houden, want het leidt vaak niet tot resultaat ‘for the greater good’.

Het mooie is dus ook wanneer jongeren en professionals samenwerken gedwongen worden om hun rol, rang, functie en de daarbij behorende vaktaal moeten loslaten. Want jongeren begrijpen de professionals dan niet. Ze willen dus gewoon op een laagdrempelig niveau een gesprek voeren over complexe zaken. Niet te veel poespas, zeggen waar het op staat en samenwerken aan een idee en/of oplossing. Zo ontstaat er ook snel een informele en ongedwongen sfeer.

4. Buiten naar binnenhalen; frisse energie en inzichten

Als jongere heb je geen weet van functies, rangen en rollen. Dat heeft het voordeel dat ze dat referentiekader niet meenemen in de oplossing. Ze kijken vaak veel meer vanuit hun eigen wereld naar de oplossing en dat werkt verfrissend. Soms geeft het bevestiging, maar heel vaak hebben deze jonge visies net een andere twist of zijn er toch dingen waar je als organisatie zelf helemaal niet aan gedacht had.

Het zorgt voor frisse energie als je jonge mensen in je organisatie haalt die niet ‘ja, maar…’ zeggen, maar hun tanden zetten in een voor hen onbekend vraagstuk. Het levert een andere dynamiek op en nodigt uit om buiten de kaders te denken.

5. Leer delen, want dat is het nieuwe hebben

Voor jongeren is het vanzelfsprekend om hun kennis met anderen te delen, online en offline. Het delen van kennis levert een groter en beter resultaat op. Kennis voor jezelf houden is niet nuttig, jongeren vinden dat je daar niets mee wint. Hoe zonde is het als je iets weet en een andere collega moet het wiel opnieuw uitvinden om dat jij die informatie niet deelt? Jongeren zoeken elkaar op, voornamelijk digitaal. Ze delen daar hun kennis, soms gevraagd en soms ongevraagd. Het schrijven van een artikel, bijdragen in een groep op Facebook of via Whatsapp eventjes iemand helpen. Delen is vanzelfsprekend. Kennis is geen macht meer.

6. Leer hoe je digitaal kunt samenwerken

Veel overheidsorganisaties werken voornamelijk via e-mail, telefoon en vergaderingen. Het levert veel frustratie op; volle mailboxen met zaken die niet allemaal voor jou bestemd zijn of vergaderingen die lang duren waar je snel afhaakt.

Jongeren werken anders samen. In hackathons en designathons zie ik ze veel gebruik maken van technologie. Even een gelegenheidsgroep op Facebook om snel artikelen, inzichten en designs te kunnen delen. Of chatten via Facebook Messenger, om ook daar snel dingen te kunnen delen. Mapje in Google Drive om samen te werken aan een document, zonder dat je in de war raakt met versies. Ondertussen wordt er natuurlijk ook overlegd, maar het is handig om alles bij elkaar te hebben en snel te kunnen schakelen.

7. Jongeren zijn ook jouw doelgroep, ook al denk je van niet

Je organisatie werkt momenteel misschien voor dertigers, of vijftigers. Alleen je raadt het al, de jongeren van nu worden straks jouw doelgroep. Nu al inzichten verzamelen in deze generatie is dus erg waardevol. Bijvoorbeeld in je communicatie, dienstenaanbod, HRM en arbeidsmarktcommunicatie.

Ik zie vaak twee situaties: of organisaties denken, ‘ja, we zijn zelf ook jong geweest dus we weten heus nog wel hoe we jongeren moeten bereiken’. Of ze beseffen zich echt dat ze niet meer bijblijven in de wereld van nu, maar vergeten dan vaak om jongeren te betrekken. Uit angst dat het niet lukt, dat ze geen jongeren vinden of dat jongeren dat niet willen.

Maar het lukt wél en jongeren vinden het fantastisch om je organisatie te helpen. Zij leren veel, doen aan een stukje cv building, netwerkopbouw en komen op plekken waar ze de eerst komende 10 jaar waarschijnlijk niet terecht zouden komen. Zie het dus als een win-win!

Wat zijn jouw ervaringen met innovatie?

Wat zijn jouw ervaringen met innovatie en het betrekken van jongeren hierin? We horen graag van je, want alles ‘for the greater good’!  Wil je zelf aan de slag met het betrekken van jongeren binnen innovatie in jouw organisatie? Mail of bel gerust (of stuur een appje ;-)), we helpen je graag op weg.

Photocredits